تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر خواب

 

طبق تحقیقاتی که یکی از محققین در انگلیس در حوزه شبکه‌های اجتماعی انجام داده است، به این جمع بندی رسیده است که بیشتر نوجوانانی که در طول شبانه روز بیشتر از سه ساعت از شبکه‌های مجازی استفاده می‌کنند، شب‌ها دیرتر از ساعت 11 شب به رختخواب می‌روند و در این بازه زمانی هم نیمه شب از خواب بیدار می‌شوند. مطالعات انجام شده توسط دانشگاه گلاسگو در انگلستان بیان داشت که از هر سه نوجوان در سنین 13 تا 19 سال، یک نفر مبتلا می شود و از هر 5 نوجوان یک نفر روزانه پنج ساعت را با استفاده از اینستاگرام، واتس اپ و فیس بوک( Facebook) و یا سایر اپلیکیشن‌های شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند. به عقیده بسیاری از روان‌شناسان باید یک ساعت قبل از خواب استفاده از صفحه نوری تلفن همراه هوشمند خود را متوقف کنید تا ذهن بتواند با آرامش کافی به استقبال خواب برود.

تغییر ساعت بیولوژیکی بدن

این تحقیق که با جامعه آماری 12000 نوجوان صورت گرفت نهایتا منجربه این نتیجه شد که ترک کردن تلفن‌های همراه برای بسیاری از کاربران ممکن است "بسیار دشوار" باشد؛ زیرا این گروه سنی در مرحله‌ای قرار دارند که استقلال و خودآگاهی در آن سن قویتر از هر زمان دیگری می‌شود و ارتباط با دوستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌شود. آن دسته از نوجوانانی که به صورت افراطی از شبکه‎های اجتماعی (یعنی بیشتر از 5 ساعت در روز) استفاده می‌کنند، در حدود 70٪ بیشتر از روزهایی که 1 تا 3 ساعت در روز استفاده می‌کنند، بعد از نیمه شب به خواب می‌روند که این می‌تواند به ایمنی بدن آسیب برساند.

دوست دارید که یک خواب خوب داشته باشید؟

پیش از این گفته شده بود که طولانی بودن مدت زمان حضور نوجوانان در شبکه‌های اجتماعی، باعث فشرده شدن زمان خواب آن‌ها می‌شود که این مطالعه بار دیگر این موضوع را تأیید کرده است. علاوه بر این، زمان کم خواب می‌تواند بر سلامت روان، وزن و عملکرد تحصیلی نیز تأثیر بگذارد. یکی از تحقیقات بسیار مهمی که در این زمینه صورت گرفت، این بود که چقدر نوجوانان انگلیسی در شبکه های اجتماعی وقت می گذارند؟

زمان خواب در حال حاضر برای این سن کافی نیست. از آنجا که هورمون‌ها تغییر می‌کنند، بسیاری از نوجوانان می‌خواهند دیرتر به خواب روند و دیرتر از خواب بیدار شوند. این مطالعه که در BMJ Open منتشر شده است، براساس برخی داده‌های معتبر است که توسط نوجوانان در سال 2015 در انگلیس انجام شده است. از آن‌ها پرسیده شد که چه مقدار در شبکه‌های اجتماعی‌، سایت‌های پیام رسانی فوری یا دیگر برنامه‌هایی از این قبیل در روزهای مدرسه یا آخر هفته‌ها فعالیت می‌کنند و همچنین در مورد عادت‌های خواب آن‌ها اطلاعات کسب کردند.

یک سوم پاسخ دهندگان گفتند که کمتر از یک ساعت در روز از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، در حالی که همه پاسخ دهندگان به طور متوسط ​​یک تا سه ساعت از زمان خود را در طول شبانه روز در شبکه‌های اجتماعی سپری می‌کنند. طبق نتیاج این تحقیقات دختران بیش از پنج ساعت در روزف یعنی دو برابر پسران در شبکه‌های اجتماعی هستند و طبیعتا دچار اختلالات خواب بیشتری هم نیز هستند.

نتایج تحقیقات در انگلیس

دکتر هالی اسکات از گروه روانشناسی دانشگاه گلاسگو گفت که این یافته‌ها ثابت نمی‌کند که استفاده از رسانه‌های اجتماعی با شدت زیاد باعث اختلال در خواب شده است؛ اما به نظر می‌رسد "یک مانع قدرتمند برای خوابیدن" است. "نوجوانان ممکن است دراز بکشند زیرا آماده خواب نیستند و سپس سراغ چک کردن شبکه‌های مجازی می‌روند؛ در چنین شرایطی دور ماندن از این فضاها کار ساده‌ای نیست. ترک شبکه‌های اجتماعی برای اغلب آن‌ها مشکل است؛ زیرا نمی‌خواهند وقایع درون آن را از دست بدهند."

با این حال، اسکات گفت که شبکه‌های اجتماعی شکل بسیار مهمی از تعامل اجتماعی است و تحقیقات فعلی نیاز به درک دقیق‌تری از چرایی و چگونگی استفاده جوانان از آن دارد. دکتر برنادکا دوبیکا، رئیس گروه کودک و نوجوانی در کالج سلطنتی روانپزشکان، گفت که جوانان مبتلا به افسردگی "ممکن است به طور فزاینده اواخر شب در شبکه‌های اجتماعی تکیه کنند ". از طرفی وی گفت که هنگام بحث درمورد خواب و بهداشت روان، پزشکان باید عادت‌های بیماران جوان را به استفاده از رسانه‌های اجتماعی درک کنند.

دکتر مکس دیوی از انجمن سلطنتی کودکان و بهداشت کودکان گفت که داشتن خواب با کیفیت برای کودکان و جوانان ضروری است؛ همچنین وی  افزود: "ما به جوانان توصیه می‌كنیم حداقل یك ساعت قبل از خواب از صفحه نمایش خارج شوند تا مغز آن‌ها استراحت کند." کمبود خواب نه تنها تأثیر منفی جدی بر سلامتی جوانان دارد، بلکه بر روابط آن‌ها با دنیای واقعی، خانواده، دوستان و همچنین دستیابی به کاملترین پتانسیل آن‌ها در مدرسه هم نیز تاثیر بسیار مخربی دارد.